Nowość literacka: Morten, Emilia i zaginione światy – realizm magiczny z Estonii to powieść dla młodzieży autorstwa estońskiej pisarki Reeli Reinaus. Książka opowiada historię nastoletniego Mortena, który mieszka na estońskich bagnach i lasach. Poznaje tam tajemniczą Emilię, która wydaje się rozumieć go jak nikt inny. Na tle baśniowego pejzażu rozgrywa się konfrontacja marzeń bohaterów z szarą codziennością. Lektura pozwoli polskim czytelnikom lepiej poznać Estonię - jej kulturę i magiczną przyrodę.
Opis nowej książki realizmu magicznego
„Morten, Emilia i zaginione światy” to najnowsza powieść estońskiej pisarki Reeli Reinaus, która ukazała się nakładem Wydawnictwa Widnokrąg w ramach cyklu „Gramy w zielone”. Jest to baśniowa opowieść z elementami realizmu magicznego, osadzona w malowniczej scenerii estońskich bagien, lasów i torfowisk.
Książka została przetłumaczona na język polski przez Annę Michalczuk-Podlecką i wydana dzięki dofinansowaniu z programu „Kreatywna Europa”, co pozwoliło przybliżyć polskim czytelnikom współczesną literaturę estońską i magiczny świat przedstawiony w tej niezwykłej powieści.
Charakterystyczne cechy stylu
Styl pisarki cechuje się lirycznością, musicalnością języka i bogactwem barw. Reinaus snuje opowieść niczym zaklęcie, wplata w fabułę wątki baśniowe i fantastyczne, ale jednocześnie pokazuje trudną codzienność swoich bohaterów.
Pejzaż odegrał w tej powieści szczególną rolę – bagna, lasy i bezdroża Estonii tworzą nastrój tajemniczości i niezwykłości, ale bywają też mroczne i groźne. Reinaus znakomicie oddaje klimat tych ziem poprzez poetyckie, przepojone zmysłowością opisy.
Sceneria estońskich bagien i lasów
Akcja powieści rozgrywa się na malowniczych, choć dzikich terenach północnej Estonii – głównie na rozległych torfowiskach, bagnach i w borach sosnowych. Są to obszary słabo zaludnione, które zajmują aż 22% powierzchni kraju.
Purpurowa tarcza słońca wisiała nad horyzontem i barwiła niebo na delikatny, różowopomarańczowy kolor. Skarłowaciałe na torfowiskach, poskręcane sosny wyglądały z oddali jak ciemne, nieco groteskowe, ale jednocześnie złowrogie sylwetki, których cienie mieszały się z pobłyskującymi gdzieniegdzie oczkami wody.
Ten cytat oddaje specyficzny nastrój tych terenów – pięknych, ale też budzących niepokój. Natura żyje tu własnym rytmem, a magiczna aura sprzyja snuciu baśniowych opowieści.
Wpływ pór roku i pogody
Wygląd krajobrazu zmienia się tu w zależności od pory roku i warunków pogodowych. Wiosną wszystko budzi się do życia, las i bagna rozkwitają, panuje radosny nastrój.
Z kolei jesienią i zimą, gdy słońce chowa się za chmurami, a krajobraz pogrąża się w mroku, mokradła wydają się groźne i mroczne. Ciemne zarośla i skręcone pnie drzew przywołują na myśl demoniczne istoty.
Bohaterowie powieści - Morten i Emilia
Głównymi bohaterami powieści są dwoje młodych ludzi. Pierwszym z nich jest Morten, chłopiec mieszkający w Estonii, którego matka wyjechała do pracy za granicą. Chłopak mieszka z agresywnym wujem i marzy, by się od niego uwolnić.
Drugą postacią jest Emilia – tajemnicza dziewczyna mieszkająca na bagnach, która wydaje się rozumieć Mortena jak nikt inny. Łączy ich głęboka, choć naznaczona smutkiem przyjaźń. Dziewczyna skrywa mroczną tajemnicę związaną z tymi terenami.
Morten | Emilia |
chłopiec z Estonii | zagadkowa dziewczyna z bagien |
pasjonuje się fotografią | łączy z Mortenem głęboka więź |
mieszka z agresywnym wujem | skrywa mroczną tajemnicę |
Poznanie Emilii
Morten poznaje Emilię podczas jednej ze swoich wędrówek fotograficznych po okolicznych bagnach. Dziewczyna intryguje go i fascynuje, choć z początku trudno mu ją zrozumieć.
Z czasem między parą młodych ludzi rodzi się głęboka więź oparta na wzajemnym zrozumieniu i tajemnicy, którą dzielą. Ich spotkanie zmienia życie obojga.
Trudne dzieciństwo Mortena
Dzieciństwo głównego bohatera jest bardzo ciężkie. Chłopiec mieszkał początkowo z matką i dziadkami i był bardzo szczęśliwy. Jednak po śmierci dziadków, jego matka wyjechała do pracy za granicą, zostawiając Mortena pod opieką agresywnego wujka.
Ucieczka w fotografię
Jedyną ostoją i pasją Mortena jest fotografia. Chłopiec lubi wędrować samotnie po okolicznych bagnach i lasach, robiąc niezwykłe zdjęcia dzikiej przyrody. Te wyprawy pozwalają mu na chwilę uciec od szarej codzienności i trudnych przeżyć.
Fotografia działa na Mortena terapeutycznie, pozwala wyrazić jego emocje i marzenia. Robienie zdjęć to jego sposób na przetrwanie i zachowanie wewnętrznej równowagi.
Konfrontacja baśniowości z szarą rzeczywistością
Główny konflikt fabularny powieści polega na zderzeniu dwóch światów – baśniowych wyobrażeń i marzeń bohaterów oraz mrocznej codzienności, w której przyszło im żyć.
Morten pragnie normalności, ciepła domowego ogniska i bliskości matki. Tymczasem jego rzeczywistość to chłód, głód, przemoc i brak jakiegokolwiek wsparcia.
Emilia żyje w zgodzie z naturą, ale dręczą ją niejasne pragnienia, których nie może spełnić. Dziewczyna nosi w sobie ogromny żal do losu.
Ważnym wątkiem jest motyw niemożności zmiany swojego położenia, z którym borykają się oboje bohaterowie. Są uwięzieni w swoich trudnych sytuacjach.
Poszukiwanie dobroci i wsparcia
Pomimo beznadziejnych warunków, w jakich przyszło dorastać bohaterom, oboje poszukują dobroci i wsparcia w otaczającym ich świecie.
Łączy ich głęboka więź oparta na wzajemnym zrozumieniu i chęci ulżenia sobie nawzajem w cierpieniu. Ich przyjaźń pozwala im przetrwać najtrudniejsze chwile.
Ważnym motywem jest również ostateczne znalezienie przez Mortena pomocy u ludzi, co daje nadzieję na poprawę jego sytuacji życiowej.
Przybliżenie Estonii polskim czytelnikom
Książka „Morten, Emilia i zaginione światy” ma spełniać rolę „małego ambasadora” Estonii w Polsce. Poprzez tę niezwykłą, baśniową opowieść polscy czytelnicy mogą lepiej poznać kulturę i pejzaże tego kraju.
- Pisarka snuje baśniową historię osadzoną w realiach współczesnej Estonii.
- Przedstawia trudną sytuację społeczną młodych Estończyków.
- Ukazuje piękno dzikich zakątków przyrody północy Estonii.
Dla wielu Polaków Estonia pozostaje krajem mało znanym, kojarzącym się jedynie z zimnem i naturą. Tymczasem poprzez tę lekturę możemy odkryć bogactwo kultury tego bałtyckiego narodu.
Podsumowanie
„Morten, Emilia i zaginione światy” to baśniowa powieść z elementami realizmu magicznego, której akcja rozgrywa się na malowniczych, choć dzikich bagnach i bezdrożach Estonii. Jej bohaterami są młodzi ludzie – Morten i Emilia – których losy splatają się na tle tajemniczej scenerii pełnej mroku i uroku. Silna, choć naznaczona smutkiem więź łącząca parę młodych ludzi pozwala im zmierzyć się z trudną codziennością i odnaleźć pokłady dobra w sobie nawzajem.
Poprzez tę niezwykłą historię, osadzoną w realiach współczesnej Estonii, autorka przybliża polskim czytelnikom ten mało znany kraj, jego folklor, problemy społeczne i piękno dzikiej przyrody Północy. Klimatyczna powieść łączy w sobie walory baśniowej opowieści z lirycznym obrazem estońskiej prowincji.