Marek Stelar (trylogia) to główny bohater powieści historycznych napisanych przez Marka Hłaskę, które opisują losy polskiej rodziny na przestrzeni kilkudziesięciu lat - od okresu międzywojennego, przez II wojnę światową, po pierwsze powojenne lata. Trylogia składa się z książek "Pożoga", "Wichry wojny" i "Pokolenie", które zdobyły uznanie czytelników i krytyków dzięki sugestywnemu ukazaniu dramatycznych przejść bohaterów oraz talentowi autora do opisywania wojennych realiów i psychiki ludzi poddanych ekstremalnym doświadczeniom.
Kluczowe wnioski:- Trylogia Marka Hłaski to poruszająca, miejscami brutalna opowieść o losach polskiej rodziny podczas II wojny światowej.
- Marek Stelar to główny bohater, którego naznaczają tragedie wojny i walka o przetrwanie rodziny.
- Książki budzą emocje plastycznym obrazem polskiej rzeczywistości lat 1939-1948.
- Autor z precyzją odtworzył realia i nastroje minionej epoki.
- Lektura pozwala wczuć się w przeżycia pokolenia doświadczonego wojną.
Marek Stelar - bohater trylogii
Marek Stelar to główny bohater trylogii autorstwa Marka Hłaski, na którą składają się powieści "Pożoga", "Wichry wojny" oraz "Pokolenie". Marek jest synem Franciszka i Anny Stelarów, ziemian zamieszkujących majątek Moczydła na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej.
Od najmłodszych lat Marek jest świadkiem narastającego w regionie napięcia na tle narodowościowym i społecznym. Dwudziestolecie międzywojenne to burzliwy okres w historii tych ziem zamieszkanych przez Polaków, Ukraińców, Żydów i Rosjan. Młody Stelar dojrzewa w atmosferze coraz częstszych mordów i napadów, które zapowiadają nadciągającą katastrofę.
Dzieciństwo w majątku Moczydła
Marek spędza beztroskie dzieciństwo na rodzinnych ziemiach, poznając piękno przyrody Wołynia i trud chłopskiej pracy. Jest wrażliwym obserwatorem otaczającej go rzeczywistości. Chłonie opowieści ojca i sąsiadów o dramatycznych losach tych ziem w poprzednich stuleciach. Równocześnie dojrzewa w nim świadomość zagrożenia ze strony ukraińskich nacjonalistów.
W 1939 roku wybucha II wojna światowa, która na zawsze odmienia los Stelarów. Po agresji ZSRR na Polskę ich majątek zostaje zajęty przez Sowietów, a rodzina zesłana w głąb Rosji. Pobyt w łagrach staje się dla Marka bolesną lekcją okrucieństwa komunistycznego systemu.
Przygody Marka podczas II wojny światowej
Po podpisaniu układu Sikorski-Majski w 1941 roku Marek zaciąga się do formowanej w ZSRR Armii Andersa. Przechodzi szlak bojowy żołnierzy polskich na Bliskim Wschodzie, walcząc m.in. o Monte Cassino. Po wojnie osiada w Wielkiej Brytanii. Nie traci jednak nadziei na powrót w rodzinne strony.
Walka o przetrwanie rodziny
Tymczasem w okupowanej Polsce toczy się dramatyczna walka Franciszka Stelara o przetrwanie reszty rodziny. Ukraińscy nacjonaliści mordują jego żonę Annę i córkę Zofię. On sam musi się ukrywać. Ostatecznie udaje mu się przedostać do Warszawy.
"Przetrwać za wszelką cenę" - to jest dewiza, którą kieruje się Franciszek
W stolicy, ogarniętej Powstaniem Warszawskim, kończy wojenną tułaczkę. Po upadku powstania trafia do obozu koncentracyjnego w Neuengamme. Przeżycia zmagań o przeżycie naznaczają go psychicznie do końca życia.
Stosunki Marka Stelara z kobietami
| Ruth Boswell | Angielka, z którą Marek wiązał się w czasie wojny. Niestety związek się rozpadł z powodu jej zdrady. |
| Laura Collins | Kolejna partnerka Marka z Wielkiej Brytanii. Mimo prób nie udało im się zbudować trwałej relacji. |
Losy wojenne nie sprzyjały zakładaniu przez Marka rodziny. Krótkie romanse na obczyźnie kończyły się rozstaniem wskutek różnic mentalności i niemożności porozumienia. Stelar nadal tęsknił za Polską i czuł się samotny wśród Anglików.
Marek Stelar (trylogia) nigdy ostatecznie nie zapomniał o swojej ojczyźnie. Po zrządzeniach losu przyszło mu jednak żyć na obczyźnie, tęskniąc wciąż za utraconym domem dzieciństwa i młodości.
Marek Stelar i jego ziemie rodzinne
- Moczydła - majątek Stelarów na Wołyniu, skonfiskowany przez sowietów
- Wołyń - region będący kolebką rodu Stelarów, z którego musieli uciekać w obawie przed rzeziami ze strony UPA
Marek Stelar (trylogia) nigdy nie zapomniał o swoich korzeniach na Kresach Wschodnich. Pamięć rodzinnych stron, pięknych, choć naznaczonych tragiczną historią, towarzyszyła mu przez resztę życia. Tęsknota za utraconą Arkadią dzieciństwa była wpisana w jego losy wojennego tułacza.
Po zakończeniu wojny nigdy już nie udało mu się osiąść na stałe w Polsce. Związał się z Wielką Brytanią, gdzie spędził resztę życia. Jednak duchowo zawsze pozostał przywiązany do ziemi ojców, będącej dla niego rajem utraconym.
Poglądy Marka Stelara na życie i świat
Wieloletnia tułaczka żołnierska i rozłąka z najbliższymi ukształtowały w Marku specyficzny,wręcz stoicki stosunek do życia. Po doświadczeniach II wojny światowej skupił się przede wszystkim na walce o przetrwanie - własne i rodziny.
Imponował wytrwałością i niełatwo poddawał się przeciwnościom losu. Dążył do odbudowania swojego życia po stracie majątku i bliskich osób. Jednocześnie w głębi duszy tęsknił do domu - ziem rodzinnych, które na zawsze pozostały już tylko we wspomnieniach.
Podsumowanie
Losy Marka Stelara, bohatera popularnej trylogii Marka Hłaski, to wstrząsająca opowieść o polskim ziemiaństwie z Kresów Wschodnich w czasie II wojny światowej. Przedstawia ona ich heroiczną i tragiczną walkę o przetrwanie w obliczu dwóch totalitaryzmów - niemieckiego i sowieckiego.
Trylogia ukazuje dramatyczne koleje życia Marka Stelara, od sielskiego dzieciństwa w rodzinnym majątku, przez gehennę wojenną, po tułaczkę i osamotnienie na obczyźnie. To uniwersalna opowieść o miłości do ojczyzny, wierności tradycji i rodzinie oraz o okrucieństwie historii niszczącej ludzkie losy.
"Pożoga", "Wichry wojny" i "Pokolenie" to powieści, które łączą walory poznawcze z wciągającą fabułą i sugestywnym obrazem psychiki człowieka zmagającego się z totalitaryzmem. Dzięki nim Marek Stelar (trylogia) na stałe wpisał się do kanonu polskiej literatury XX wieku.
Co ważne, trylogia nie straciła na aktualności do dzisiaj. Przestrzega przed skutkami nienawiści, nietolerancji i dążenia za wszelką cenę do władzy kosztem praw człowieka. Jest mementem, że te demony wciąż drzemią w ludzkiej naturze i mogą się obudzić.
