Stawiam na Adama Bahdaja, niezwykłego polskiego pisarza literatury dziecięcej, którego książki zachwyciły pokolenia czytelników. W niniejszym artykule przybliżymy najważniejsze fakty z jego życia i twórczości - od młodości w Zakopanem, poprzez udział w wojnie i trudny początek literackiej drogi, aż po ogromną popularność, jaką zdobyły jego powieści. Dowiemy się też, jak z przyjaźni z reżyserem Stanisławem Jędryką narodziły się kultowe ekranizacje z udziałem utalentowanej młodzieży. Całość wieńczy wzruszający moment pożegnania Bahdaja przez przyjaciela, Józefa Hena.
Początki literackie Adama Bahdaja
Adam Bahdaj od najmłodszych lat wykazywał zainteresowanie literaturą. Dorastał w Zakopanem, gdzie mógł podziwiać piękno tatrzańskich krajobrazów. Nie dziwi więc fakt, że uwielbiał górskie wyprawy - uważał, że właśnie one rozbudziły jego wyobraźnię i ukształtowały wrażliwość.
Jeszcze jako nastolatek chciał zostać pilotem, lecz problemy ze słuchem pokrzyżowały te plany. Po maturze rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. Naukę przerwał jednak wybuch II wojny światowej.
Wojenne losy
Podczas wojny Bahdaj zaangażował się w walkę o niepodległość Polski. Walczył w kampanii wrześniowej, był kurierem tatrzańskim. Po klęsce uciekł na Węgry, gdzie działał w polonijnych organizacjach.
To właśnie na emigracji poczuł wenę twórczą. W 1942 roku wydał swój debiutancki tomik poezji, ukrywając się pod pseudonimem Jan Kot. Dużo czytał, tłumaczył, doskonalił warsztat pisarski. Po wojnie wrócił do Polski i osiedlił się w Warszawie.
Trudne początki kariery literackiej
Początkowo Bahdaj zajmował się pisaniem tekstów dla agencji prasowych. W 1951 roku opublikował swoją pierwszą powieść "Ich pierwszy start", która opowiadała o młodzieży szkolącej się w jeździe na nartach.
W kolejnych latach wydał kilka kryminałów dla dorosłych, m.in. "Rudą modelkę" i "Drugie dno". Ukazywały się one pod pseudonimem Dominik Damian, gdyż wcześniejsza książka Bahdaja spotkała się z druzgocącą krytyką ze strony wpływowego Jerezego Putramenta.
Okrutna krytyka ze strony Putramenta sprawiła, że Bahdaj na jakiś czas musiał zaprzestać pisania pod własnym nazwiskiem.
Popularność wśród młodzieży
Z biegiem lat Bahdaj przestał figurować na "czarnej liście" środowiska literackiego. Zachęcony entuzjastycznym odzewem młodych czytelników, postanowił napisać powieść skierowaną właśnie do nich.
Jego książki okazały się strzałem w dziesiątkę - opowiadał o problemach i rozterkach młodych ludzi w sposób szczery i bezpretensjonalny. W powieści "Do przerwy 0:1" dał upust swojej miłości do sportu, kreując barwną trójkę bohaterów marzących o wygraniu turnieju piłkarskiego.
Ekranizacje książek i współpraca z reżyserami
Wiele powieści Bahdaja doczekało się ekranizacji. Pisarz często sam odpowiadał za scenariusze filmów, wprowadzając do nich liczne zmiany.
Świetnie układała mu się współpraca z reżyserem Stanisławem Jędryką. Razem stworzyli takie seriale, jak "Do przerwy 0:1", "Wakacje z duchami" czy "Stawiam na Tolka Banana". Młodzi aktorzy doskonale odnajdowali się w rolach, wcielając się w barwnych bohaterów Bahdaja.
Tytuł | Reżyseria |
Do przerwy 0:1 | Stanisław Jędryka |
Wakacje z duchami | Stanisław Jędryka |
Stawiam na Tolka Banana | Stanisław Jędryka |
Aktorzy grający w ekranizacjach
W filmach na podstawie książek Bahdaja występowali znani aktorzy, m.in. Roman Wilhelmi, Zdzisław Maklakiewicz i Alina Janowska. Reżyser Jędryka był zachwycony talentem i inwencją pisarza - jego scenariusze niemal nie wymagały poprawek.
Koniec drogi
Adam Bahdaj zmarł 7 maja 1985 roku. Jego przyjaciel, pisarz Józef Hen, wygłosił mowę pogrzebową, żegnając wybitnego twórcę literatury dziecięcej.
Dorobek Bahdaja na trwałe wpisał się do kanonu polskiej literatury. Jego książki po dziś dzień cieszą się niesłabnącą popularnością wśród kolejnych pokoleń czytelników.
- barwni bohaterowie
- dowcipny, lekki język
- ponadczasowe wartości
To tylko niektóre z powodów, dla których twórczość Adama Bahdaja wciąż zachwyca i bawi czytelników.
Podsumowanie
W artykule przedstawiłem sylwetkę Adama Bahdaja - wybitnego polskiego pisarza literatury dziecięcej. Opisałem jego fascynację górami i trudne wojenne losy. Zadebiutował jako poeta pod pseudonimem Jan Kot. Początki kariery literackiej były trudne, spotkała go surowa krytyka ze strony wpływowego środowiska. Przełomem okazała się jego twórczość dla młodzieży, która zdobyła ogromną popularność. Stworzył barwnych bohaterów, opowiadając o problemach nastolatków w sposób szczery i bezpretensjonalny.
Wiele książek Bahdaja zostało zekranizowanych. Pisarz często sam pisał scenariusze, wprowadzając liczne zmiany. Świetnie układała mu się współpraca z reżyserem Stanisławem Jędryką. Młodzi aktorzy z łatwością wcielali się w jego bohaterów. Twórczość Bahdaja po dziś dzień jest niezwykle popularna. Zachwyca czytelników humorem, lekkością języka i ponadczasowymi wartościami.
Bahdaj zmarł w 1985 roku. Pożegnał go przyjaciel, pisarz Józef Hen. Jego spuścizna na stałe wpisała się do kanonu polskiej literatury dziecięcej. Książki wciąż trafiają do nowych pokoleń czytelników, bawiąc i zachwycając po latach swoją świeżością.
Mam nadzieję, że artykuł pozwolił bliżej poznać tę barwną postać i zachęci do sięgnięcia po jego twórczość. Lekki, dowcipny język w połączeniu z uniwersalnymi wartościami to prawdziwy przepis na ponadczasowość.